از ابتدای همه‌گیری ویروس کرونا، یکی از نگرانی‌های مهم جامعه پزشکی و زنان باردار، ایمنی واکسیناسیون در دوران بارداری بود. در آن دوران، اطلاعات علمی درباره اثر واکسن‌های مختلف بر سلامت مادر و جنین بسیار محدود بود و شایعات متعددی باعث تردید در تزریق واکسن می‌شد. واکسن سینوفارم، که یکی از واکسن‌های غیرفعال و پرکاربرد در کشورهای آسیایی و خاورمیانه است، نیز از این قاعده مستثنا نبود. با این حال، نتایج پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد که این واکسن نه تنها خطری برای مادر و نوزاد ندارد، بلکه می‌تواند نقش مؤثری در کاهش خطر ابتلا به کووید ۱۹ در زنان باردار ایفا کند.
نگرانی ها درباره واکسیناسیون در دوران بارداری
در دوران بارداری، سیستم ایمنی بدن دچار تغییراتی می‌شود تا بتواند جنین را تحمل کند. این تغییرات ممکن است باعث افزایش حساسیت نسبت به برخی بیماری‌ها شود. در نتیجه، ابتلا به عفونت‌های ویروسی مانند کرونا در زنان باردار می‌تواند شدیدتر و خطرناک‌تر باشد. به همین دلیل، واکسیناسیون برای محافظت از مادر و جنین اهمیت ویژه‌ای دارد.
در ابتدای همه‌گیری، داده‌های علمی درباره واکسن‌های mRNA مانند فایزر و مدرنا بیشتر بود، اما اطلاعات درباره واکسن‌های غیرفعال مانند سینوفارم کمتر در دسترس قرار داشت. این مسئله سبب شد برخی زنان باردار از تزریق سینوفارم خودداری کنند. در حالی که واکسن‌های غیرفعال، به دلیل استفاده از ویروس کشته‌شده، از ایمن‌ترین انواع واکسن‌ها در تاریخ پزشکی به شمار می‌آیند.
پژوهش ایرانی درباره ایمنی واکسن سینوفارم در بارداری
برای رفع این تردیدها، گروهی از پژوهشگران ایرانی از دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه علوم پزشکی مازندران، مطالعه‌ای دقیق روی ۵۰۰ زن باردار انجام دادند. این زنان در بازه زمانی تیر ۱۴۰۰ تا خرداد ۱۴۰۱ به بیمارستان امام علی شهرستان آمل مراجعه کرده بودند. نیمی از آن‌ها واکسن سینوفارم دریافت کرده بودند و نیمی دیگر واکسینه نشده بودند. پژوهشگران داده‌های مربوط به وضعیت بارداری، زایمان و سلامت نوزادان را با دقت بررسی و تحلیل کردند.
نتایج این مطالعه نشان داد هیچ تفاوت قابل توجهی بین دو گروه در شاخص‌های مهم بارداری وجود ندارد. میزان زایمان زودرس، سقط جنین، مشکلات تنفسی نوزادان و حتی نیاز به بستری در بخش مراقبت ویژه نوزادان، در زنان واکسینه‌شده تفاوتی با گروه غیرواکسینه نداشت. به زبان ساده، تزریق واکسن سینوفارم هیچ اثر منفی بر بارداری یا سلامت نوزاد ندارد.
یافته های علمی جدید درباره سینوفارم و سلامت نوزاد
در کنار داده‌های ایران، نتایج مشابهی از کشورهای دیگری مانند سریلانکا، امارات و اندونزی منتشر شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که سینوفارم هیچ ارتباطی با افزایش خطر ناهنجاری‌های مادرزادی یا مشکلات زایمانی ندارد. حتی برخی مطالعات بین‌المللی بیان می‌کنند که این واکسن می‌تواند خطر زایمان زودرس را کاهش دهد.
از نظر آماری، میانگین وزن، قد و دور سر نوزادان در مادران واکسینه‌شده تقریباً با نوزادان مادران غیرواکسینه برابر است. این داده‌ها، که در مجله‌ی علمی دانشگاه علوم پزشکی قم منتشر شده‌اند، تأییدی قوی بر ایمنی بالای واکسن‌های غیرفعال در دوران بارداری هستند. متخصصان تأکید می‌کنند که دریافت واکسن در دوران بارداری نه تنها خطری ندارد، بلکه می‌تواند از بروز عوارض خطرناک کرونا مانند زایمان زودرس یا مرگ مادر جلوگیری کند.
دیدگاه متخصصان درباره واکسن های غیرفعال
کارشناسان جهانی باور دارند که واکسن‌های غیرفعال، به دلیل نوع ساختارشان، برای استفاده در دوران بارداری بسیار مناسب‌اند. این واکسن‌ها از ویروس‌های کشته‌شده ساخته می‌شوند که توانایی تکثیر در بدن را ندارند و فقط سیستم ایمنی را تحریک می‌کنند. به همین دلیل، خطر عفونت یا انتقال ویروس به جنین وجود ندارد.
به گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، واکسن سینوفارم نه تنها در دوران بارداری بی‌خطر است، بلکه احتمال ابتلا به نوع شدید بیماری و بستری در بیمارستان را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. در واقع، واکسیناسیون زنان باردار می‌تواند نوعی سپر حفاظتی برای مادر و نوزاد باشد، زیرا آنتی‌بادی‌های تولیدشده در بدن مادر به جنین نیز منتقل می‌شوند و نوزاد را در ماه‌های نخست تولد محافظت می‌کنند.
اهمیت پژوهش های داخلی و گام بعدی
در حالی که بسیاری از داده‌های جهانی درباره واکسن‌های mRNA از کشورهای توسعه‌یافته به دست آمده‌اند، پژوهش ایرانی حاضر، نخستین تحقیق گسترده درباره واکسن سینوفارم در منطقه خاورمیانه محسوب می‌شود. این مطالعه خلأ اطلاعاتی بزرگی را پر کرده و به سیاست‌گذاران سلامت کمک می‌کند تا تصمیم‌های آگاهانه‌تری درباره برنامه‌های واکسیناسیون بارداری اتخاذ کنند.
البته پژوهشگران تأکید کرده‌اند که مطالعات آینده باید روی بررسی اثرات طولانی‌مدت واکسن و احتمال عوارض نادر متمرکز شود. با این حال، داده‌های کنونی به روشنی نشان می‌دهند که واکسن سینوفارم برای مادر و جنین کاملاً ایمن است و نباید هیچ نگرانی از تزریق آن وجود داشته باشد.
نتیجه گیری
پایان شایعات درباره واکسن سینوفارم در دوران بارداری، خبری امیدبخش برای زنان و خانواده‌ها در سراسر جهان است. علم بار دیگر نشان داده که تصمیم‌های مبتنی بر داده، مطمئن‌تر از شایعات و ترس‌های بی‌اساس است. واکسن‌های غیرفعال مانند سینوفارم نه تنها خطری ندارند، بلکه می‌توانند جان مادران و نوزادان بسیاری را نجات دهند.
در شرایطی که کووید ۱۹ هنوز به طور کامل از میان نرفته است، آگاهی از یافته‌های علمی جدید، بهترین ابزار برای حفاظت از سلامت جامعه محسوب می‌شود. زنان باردار اکنون می‌توانند با اطمینان خاطر بیشتری واکسن خود را دریافت کنند و از مزایای محافظتی آن بهره‌مند شوند.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟
ارسال دیدگاه