ورزش و فعالیت بدنی همواره به عنوان یکی از مؤثرترین روشهای کاهش وزن شناخته شده است، اما تحقیقات جدید نشان میدهند که علاوه بر سوختن کالری، سازوکارهای مولکولی خاصی پس از ورزش فعال میشوند که میتوانند به طور طبیعی اشتها را سرکوب کنند. کشف این سازوکار، دریچهای تازه به سوی تولید داروهایی باز میکند که میتوانند بدن را فریب دهند تا گمان کند فعالیت بدنی انجام شده و در نتیجه میل به مصرف غذا کاهش یابد. این یافتهها، پتانسیل ایجاد نسل جدیدی از «قرصهای ورزش» را برای مدیریت وزن نشان میدهند.
Lac-Phe و مهار طبیعی اشتها
دانشمندان دانشگاه استنفورد و کالج پزشکی بیلور مولکولی به نام Lac-Phe را شناسایی کردهاند که پس از ورزش شدید در جریان خون آزاد میشود و به طور مستقیم بر مغز اثر میگذارد تا احساس گرسنگی کاهش یابد. این سازوکار طبیعی نشان میدهد که فعالیت بدنی شدید، فراتر از صرفاً مصرف انرژی، میتواند با تحریک مسیرهای مولکولی، میل به غذا خوردن را کم کند.
یانگ شو، پژوهشگر کالج بیلور، میگوید: «Lac-Phe یک سیگنال طبیعی است که پس از ورزش شدید آزاد میشود و توانایی منحصر به فردی در کاهش اشتها دارد. این کشف میتواند راه را برای داروهایی هموار کند که همان اثرات ورزش را بدون فعالیت بدنی واقعی شبیهسازی کنند.»
شواهد پیشین و شباهت به داروهای موجود
این رویکرد مشابه عملکرد برخی داروهای محبوب مانند اوزمپیک است که با تقلید از هورمونی طبیعی، سطح قند خون و میل به مصرف قند را تنظیم میکند. تفاوت مهم Lac-Phe این است که اثر آن به طور طبیعی بعد از ورزش ایجاد میشود و میتواند مسیرهای عصبی مرتبط با کنترل وزن و اشتها را فعال کند.
جاناتان لانگ، زیستشیمیدان دانشگاه استنفورد، تأکید میکند: «Lac-Phe میتواند نورونهای کلیدی مغز که گرسنگی و وزن بدن را کنترل میکنند، تحت تأثیر قرار دهد و مسیر تازهای برای کاهش وزن بدون ورزش مستقیم فراهم کند.»
مطالعات تجربی و آزمایش روی موش ها
مطالعات اولیه روی موشها نشان داد که وقتی حیوانات توانایی تولید Lac-Phe را ندارند، پس از ورزش میزان غذای مصرفی آنها افزایش مییابد. در مقابل، تزریق وریدی Lac-Phe به موشهای چاقشده با رژیم غذایی باعث کاهش اشتها، وزن و چربی بدن شد و کنترل قند خون آنها بهبود یافت. این آزمایشها نشان میدهد که Lac-Phe در سطح مولکولی چگونه مسیرهای مغزی مرتبط با اشتها را تنظیم میکند.
یانگ هه، عصبشناس کالج بیلور، توضیح میدهد: «تمرکز ما بر مغز بود، زیرا بخشهای خاصی از هیپوتالاموس مسئول تنظیم رفتارهای تغذیهای و اشتها هستند. Lac-Phe با مهار نورونهای AgRP که میل به غذا خوردن را افزایش میدهند و فعالسازی نورونهای PVH که مسئول کاهش اشتها هستند، این تعادل را تغییر میدهد.»
سازوکار نورون ها و تأثیر Lac-Phe
در مغز، نورونهای AgRP پروتئینی تولید میکنند که با سرکوب نورونهای PVH در هیپوتالاموس، میل به غذا خوردن را افزایش میدهد. نورونهای PVH بهطور طبیعی مسئول کاهش اشتها هستند. Lac-Phe با مهار AgRP، نورونهای PVH را فعال میکند و در نتیجه حس گرسنگی کاهش مییابد.
این یافتهها نشان میدهد که دارویی بر پایه Lac-Phe میتواند بدن را فریب دهد تا گمان کند ورزش شده است، بدون آنکه فرد فعالیت بدنی انجام دهد. چنین دارویی میتواند به مدیریت وزن، کاهش چربی بدن و کنترل قند خون کمک کند.
مطالعات انسانی و یافته های مقدماتی
اگرچه بیشتر تحقیقات در مرحله آزمایشگاهی و روی موشها انجام شده، شواهد اولیه انسانی نیز وجود دارد. مطالعهای روی افراد شرکتکننده در تمرینات استقامتی نشان داد کسانی که پس از ورزش سطح بالاتری از Lac-Phe داشتند، کاهش بیشتری در چربی شکمی تجربه کردند. این یافتهها حاکی از آن است که Lac-Phe مسیر طبیعی تنظیم اشتها در انسانها را نیز فعال میکند.
با این حال، دانشمندان تأکید میکنند که هنوز تحقیقات انسانی گستردهای نیاز است تا بتوان اثر Lac-Phe را دقیقاً اندازهگیری و داروهایی بر پایه آن طراحی کرد.
چشم انداز آینده و کاربردهای درمانی
پتانسیل Lac-Phe به عنوان یک داروی کاهش وزن، گامی انقلابی در مقابله با چاقی و اختلالات متابولیک به شمار میرود. با توسعه داروهایی که از این سازوکار بهره میبرند، ممکن است بتوان اثرات مثبت ورزش را بدون نیاز به فعالیت شدید بدنی تجربه کرد، که میتواند به ویژه برای افرادی با محدودیتهای جسمانی یا بیماریهای مزمن مفید باشد.
یانگ شو نتیجه میگیرد: «شناخت کامل Lac-Phe و نحوه تعامل آن با نورونهای مغزی میتواند زمینه را برای داروهای ایمن و مؤثر کاهش وزن فراهم کند و به مقابله با چاقی جهانی کمک نماید.»
نتیجه گیری
کشف Lac-Phe نشان میدهد که بدن انسان و حیوانات مکانیسمهای طبیعی برای کاهش اشتها پس از ورزش دارد. این کشف نه تنها به درک بهتر فرآیندهای متابولیک کمک میکند، بلکه مسیر تازهای برای تولید داروهای کاهش وزن بدون نیاز به فعالیت فیزیکی شدید باز میکند. با این حال، هنوز تحقیقات گسترده انسانی لازم است تا ایمنی و اثربخشی داروهای مبتنی بر Lac-Phe تأیید شود و بتوان آنها را به طور عملی برای مدیریت وزن استفاده کرد.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟
ارسال دیدگاه