اختلالات گوارشی یکی از شایعترین مشکلاتی است که بسیاری از افراد در طول زندگی تجربه میکنند. بیشتر ناراحتیها موقتی و بیخطر هستند، اما برخی علائم میتوانند نشانه بیماریهای جدیتر باشند. شناخت این علائم، تشخیص به موقع و مراجعه به پزشک در زمان مناسب میتواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند و سلامت دستگاه گوارش را حفظ نماید.
اسهال مداوم
اسهال میتواند دلایل متعددی داشته باشد، از آلرژی غذایی تا عفونتهای باکتریایی یا ویروسی. تحقیقات نشان میدهند که تقریباً نیمی از بیماران مبتلا به کووید ۱۹ علائم گوارشی دارند و حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد تنها علائم گوارشی از خود نشان میدهند.
اسهال طولانیمدت میتواند نشانه بیماریهایی مانند کولیت زخمی، سندرم روده تحریکپذیر یا عفونتهای مزمن باشد. اگر اسهال بیش از چند روز ادامه داشت یا با خون یا درد شدید همراه بود، لازم است به پزشک مراجعه کنید.
خون در مدفوع
دیدن خون در مدفوع میتواند ترسناک باشد، چه قرمز روشن باشد و چه سیاه. خوشبختانه بسیاری از موارد ناشی از مشکلهای غیر خطرناک مانند هموروئید یا فیستول مقعد هستند.
با این حال، خون در مدفوع ممکن است یکی از اولین علائم سرطان کولون باشد، به ویژه اگر همراه با تغییر در شکل یا الگوی مدفوع باشد. دیگر دلایل شامل پولیپ روده، بیماری التهابی روده، کولیت و دیورتیکولیت میشوند. افراد بالای ۵۰ سال باید این علامت را جدی بگیرند و به پزشک مراجعه کنند.
گرفتگی های شدید بعد از غذا خوردن
گرفتگیهای شدید شکم پس از خوردن غذا میتواند علامت انسداد روده یا سندرم روده تحریکپذیر باشد. سندرم روده تحریکپذیر اختلالی مزمن است که میتواند با تغییرات میکروبیوم روده یا استرس مرتبط با پاندمی کرونا تشدید شود.
علائم دیگر شامل نفخ، شکمدرد، اسهال یا یبوست است. اگر گرفتگیها شدید و مداوم باشد، باید سریعاً تحت نظر پزشک قرار بگیرید تا عارضههای جدیتر رد شوند.
مشکل در بلع
اگر احساس میکنید غذا در گلویتان گیر میکند یا بلعیدن دردناک است، این میتواند نشانه مشکلات جدی مانند سرطان مری، عفونت، زخم معده یا اسکار ناشی از ریفلاکس مزمن باشد.
ازوفاژیت ائوزینوفیلیک نیز یک بیماری التهابی مزمن آلرژیک است که میتواند باعث مشکلات بلع شود. برای تشخیص دقیق، پزشک معمولاً آندوسکوپی انجام میدهد.
کاهش وزن بی دلیل
کاهش وزن بدون تغییر در رژیم یا فعالیت فیزیکی میتواند نشانه بیماریهای جدی مانند سرطان، بیماری التهابی روده، زخم معده، بیماری سلیاک یا پرکاری تیروئید باشد.
در افراد بالای ۶۵ سال، کاهش وزن بیدلیل ممکن است علل متعدد دیگری داشته باشد، اما در همه موارد نیاز به ارزیابی پزشکی دارد.
یبوست مزمن یا طولانی
یبوست مزمن میتواند باعث تجمع مدفوع در روده بزرگ شود و در صورت عدم درمان، دردناک و حتی خطرناک باشد.
علل شایع شامل رژیم غذایی کم فیبر، برخی داروها، مشکلات تیروئید، دیابت، سندرم روده تحریکپذیر و در موارد نادر سرطان کولورکتال هستند. اگر یبوست بیش از هفت روز طول بکشد، باید به پزشک مراجعه شود.
درد ناگهانی و شدید شکم
درد شدید شکم که بهبود نمییابد میتواند نشانه بیماریهای جدی مانند آپاندیسیت، دیورتیکولیت یا عفونت باشد.
در ورزشکاران، درد کوتاه و شدید ممکن است ناشی از کشیدگی عضله باشد، اما درد پایدار و تشدید شونده همیشه نیاز به بررسی پزشکی دارد.
سوزش معده مکرر و شدید
سوزش مداوم معده معمولاً نشانه ریفلاکس است؛ اختلالی که در آن دریچه بین معده و مری به درستی عمل نمیکند.
ریفلاکس درمان نشده میتواند منجر به عوارضی مانند باریک شدن مری، پارگی یا مری بارت شود. در موارد نادر، سوزش شدید میتواند نشانه سرطان مری یا فتق هیاتال باشد.
شکم متورم
نفخ پس از غذا خوردن معمولاً طبیعی است، اما افزایش واقعی اندازه شکم میتواند ناشی از احتباس مایعات، گاز، انسداد یا التهاب باشد.
اگر تورم پس از ساعتها هضم غذا ادامه داشت، بهتر است تحت نظر پزشک بررسی شود.
احساس پُری بعد از مقدار کمی غذا
این حالت ممکن است ناشی از گاستروپارزی یا فلج معده باشد که باعث کندی تخلیه معده میشود.
علل شایع شامل بیماریهای ویروسی، جراحی معده و دیابت است. گاستروپارزی معمولاً با داروهای تحریککننده انقباض معده قابل درمان است، اما در صورت عدم بهبود، مشکلات جدیتر مانند انسداد یا تومور نیز باید بررسی شوند.
نتیجه گیری
علائم گوارشی میتوانند از ناراحتیهای ساده تا نشانه بیماریهای جدی متفاوت باشند. شناخت این علائم، توجه به تغییرات بدن و مراجعه به پزشک در زمان مناسب، کلید پیشگیری از عوارض شدید و حفظ سلامت دستگاه گوارش است. با رعایت سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب و مراقبتهای پزشکی به موقع، میتوان بسیاری از مشکلات گوارشی را مدیریت و کنترل کرد.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟
ارسال دیدگاه