هورمون‌درمانی، یکی از روش‌های متداول برای مدیریت علائم یائسگی و برخی اختلالات هورمونی در زنان است. با وجود فواید درمانی آن، همواره پرسش‌هایی درباره‌ی ارتباط این روش درمانی با بیماری‌های مزمن به‌ویژه سرطان پستان مطرح بوده است. بررسی‌های جدید از تأثیر نوع و مدت زمان استفاده از هورمون‌درمانی بر احتمال بروز این نوع سرطان پرده برداشته‌اند که می‌تواند در تصمیم‌گیری‌های درمانی زنان و پزشکان بسیار تعیین‌کننده باشد.
دو نوع متداول هورمون درمانی و تأثیر متفاوت آنها بر بدن زنان
هورمون‌درمانی به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود:
- هورمون‌درمانی با استروژن تنها (E-HT): که اغلب برای زنانی تجویز می‌شود که عمل هیسترکتومی (برداشتن رحم) انجام داده‌اند.
- هورمون‌درمانی ترکیبی استروژن به همراه پروژستین (EP-HT): برای زنانی به‌کار می‌رود که رحم خود را حفظ کرده‌اند، تا از خطرات احتمالی ناشی از استروژن تنها جلوگیری شود.
تحقیقات جدید نشان می‌دهد که این دو نوع هورمون‌درمانی، تأثیرات متفاوتی بر سلامت پستان دارند که در ادامه توضیح داده می‌شود.
کاهش احتمال ابتلا به سرطان پستان با استفاده از استروژن تنها (E-HT)
زنانی که از هورمون‌درمانی با استروژن تنها استفاده کرده‌اند، در مقایسه با افرادی که هرگز تحت هورمون‌درمانی قرار نگرفته‌اند، کاهش قابل توجهی در احتمال ابتلا به سرطان پستان داشته‌اند.
جزئیات یافته‌ها:
- کاهش ۱۴ درصدی خطر ابتلا به سرطان پستان در افرادی که از E-HT استفاده کرده‌اند.
- این کاهش در میان زنانی که در سنین پایین‌تر درمان را شروع کرده‌اند و یا مدت زمان بیشتری از این درمان استفاده کرده‌اند، ملموس‌تر بوده است.
- استروژن تنها، در صورت استفاده درست و با نظارت پزشک، می‌تواند نقشی محافظتی ایفا کند، به‌ویژه در زنانی که سابقه خانوادگی سرطان پستان ندارند.
افزایش خطر سرطان پستان با هورمون درمانی ترکیبی (EP-HT)
هورمون‌درمانی ترکیبی (استروژن به‌همراه پروژستین)، بر خلاف نوع تک‌هورمونی، ممکن است منجر به افزایش احتمال ابتلا به سرطان پستان شود، به‌ویژه در صورت استفاده طولانی‌مدت یا بدون بررسی دقیق پیشینه سلامتی.
نکات مهم:
- زنانی که از درمان ترکیبی استفاده کرده‌اند، ۱۰ درصد افزایش خطر ابتلا داشته‌اند.
- این عدد در افرادی که بیش از دو سال از این درمان استفاده کرده‌اند، تا ۱۸ درصد افزایش یافته است.
- این خطر در زنانی که هنوز رحم دارند و جراحی‌هایی مانند هیسترکتومی یا اووفورکتومی انجام نداده‌اند، چشم‌گیرتر بوده است.
اهمیت سابقه جراحی و وضعیت رحم در انتخاب نوع هورمون درمانی
در ارزیابی خطرات هورمون‌درمانی، توجه به وضعیت دستگاه تولیدمثلی زن اهمیت دارد. زنانی که رحم یا تخمدان‌های خود را برداشته‌اند، ممکن است نسبت به دیگران، پاسخ متفاوتی به هورمون‌ها نشان دهند.
- زنانی که هیسترکتومی یا اووفورکتومی انجام داده‌اند، معمولاً نیازی به پروژستین ندارند و می‌توانند از E-HT بهره‌مند شوند.
- در مقابل، زنانی که رحم خود را حفظ کرده‌اند، برای کاهش خطر سرطان آندومتر باید از ترکیب استروژن و پروژستین استفاده کنند، اما باید نسبت به خطرات آن آگاه باشند.
- ارزیابی دقیق سابقه پزشکی، انجام غربالگری‌های منظم و گفت‌وگو با پزشک متخصص، برای انتخاب نوع مناسب هورمون‌درمانی ضروری است.
نتیجه گیری
هورمون‌درمانی، همچنان ابزاری مؤثر برای مدیریت علائم یائسگی و بهبود کیفیت زندگی زنان است. اما انتخاب نوع، مدت و زمان شروع آن باید با دقت بالا و بر پایه اطلاعات علمی و بررسی سابقه پزشکی فردی انجام گیرد.
- استفاده از استروژن تنها (E-HT) ممکن است در زنان خاص، نقش محافظتی در برابر سرطان پستان ایفا کند.
- درمان ترکیبی (EP-HT) با افزایش خطر نسبی همراه است و نیاز به پایش دقیق دارد.
- مشاوره با پزشک متخصص، ارزیابی سابقه خانوادگی سرطان، توجه به شرایط بدنی و انجام آزمایش‌های دوره‌ای، پایه و اساس هر تصمیم درمانی آگاهانه است.
- با رویکردی علمی و شخصی‌سازی‌شده، می‌توان ضمن بهره‌بردن از مزایای هورمون‌درمانی، خطرات آن را به حداقل رساند و مسیر سلامتی را با آرامش طی کرد.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟
ارسال دیدگاه