بیماری کبد چرب یکی از شایع‌ترین مشکلات سلامت در سطح جهان است که به دلیل تجمع چربی در سلول‌های کبد ایجاد می‌شود و در مراحل پیشرفته می‌تواند منجر به آسیب بافتی، التهاب مزمن و حتی فیبروز یا سیروز کبدی شود. تحقیقات جدید نشان می‌دهند که برخی مشکلات متابولیک، مانند فشار خون بالا، دیابت و کاهش سطح کلسترول خوب HDL، نقش تعیین‌کننده‌ای در افزایش خطر مرگ ناشی از بیماری کبد چرب دارند. شناخت دقیق این عوامل می‌تواند به پزشکان و بیماران کمک کند تا اقدامات پیشگیرانه و درمانی مؤثرتری را اجرا کنند.
فشار خون بالا؛ بزرگ ترین تهدید برای بیماران کبد چرب
فشار خون بالا یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن و یکی از عوامل اصلی بیماری‌های قلبی و عروقی است. در بیماران مبتلا به کبد چرب، فشار خون بالا نه تنها بار متابولیک و قلبی-عروقی را افزایش می‌دهد، بلکه مستقیماً با افزایش ۴۰ درصدی خطر مرگ مرتبط است.
دکتر متیو دوکویچ، محقق ارشد دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، توضیح می‌دهد که این یافته برخلاف تصور رایج است که دیابت مهم‌ترین عامل خطر برای بیماران کبد چرب محسوب می‌شود. فشار خون بالا باعث افزایش فشار بر رگ‌های خونی و قلب می‌شود و این فشار اضافی می‌تواند وضعیت کبد و سایر اندام‌ها را تحت تأثیر قرار دهد، به‌ویژه در افرادی که چاقی یا اضافه وزن دارند.
دیابت و پیش دیابت؛ تهدید پنهان برای کبد
دیابت نوع ۲ و شرایط پیش‌دیابتی با اختلال در متابولیسم گلوکز و انسولین همراه هستند. این اختلالات می‌توانند موجب تجمع چربی در کبد شوند و التهاب مزمن را تشدید کنند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که دیابت و پیش‌دیابت خطر مرگ ناشی از بیماری کبد چرب را تا ۲۵ درصد افزایش می‌دهند.
با توجه به شیوع بالای دیابت در جمعیت‌های مبتلا به کبد چرب، مدیریت قند خون و پایش منظم سطح گلوکز خون اهمیت فراوانی دارد. اقدامات پیشگیرانه شامل رژیم غذایی مناسب، ورزش منظم و در صورت نیاز مصرف داروهای کنترل‌کننده قند خون می‌تواند اثرات طولانی‌مدت بیماری را کاهش دهد.
کلسترول HDL پایین؛ سیگنال خطر قلبی متابولیک
کلسترول HDL یا همان کلسترول خوب نقش کلیدی در پاکسازی چربی‌های اضافی از خون و محافظت از قلب و رگ‌ها دارد. کاهش سطح HDL می‌تواند باعث تجمع چربی در کبد شود و روند پیشرفت بیماری کبد چرب را تسریع کند. مطالعه نشان داده است که کاهش این نوع کلسترول خطر مرگ را تا ۱۵ درصد افزایش می‌دهد و به همین دلیل پایش سطح HDL و اصلاح سبک زندگی اهمیت حیاتی دارد.
روش‌های افزایش HDL شامل فعالیت بدنی منظم، کاهش مصرف چربی‌های ترانس و افزایش مصرف چربی‌های سالم مانند امگا۳ و غذاهای غنی از فیبر است.
اثر تجمع عوامل خطر و شاخص توده بدنی
تحقیقات نشان می‌دهند که خطر مرگ ناشی از بیماری کبد چرب با افزایش تعداد عوامل خطر ترکیبی بیشتر می‌شود. به عنوان مثال، یک بیمار دارای اضافه وزن یا چاق با دو مشکل سلامتی (مثلاً فشار خون بالا و دیابت) ۶۶ درصد خطر مرگ بیشتری دارد. اگر سه مشکل متابولیک وجود داشته باشد، این خطر به ۸۰ درصد می‌رسد و با چهار مشکل، احتمال مرگ بیش از دو برابر افزایش می‌یابد.
همچنین شاخص توده بدنی (BMI) نقش مهمی در پیش‌بینی خطر دارد. هرچه BMI بالاتر باشد، تجمع چربی در بدن و کبد بیشتر و فشار متابولیک افزایش می‌یابد، که نتیجه آن افزایش خطر مرگ و عوارض قلبی-کبدی است.
نتیجه گیری
این یافته‌ها نشان می‌دهند که بیماری کبد چرب (MASLD) تنها یک مشکل کبدی نیست، بلکه یک بیماری پیچیده متابولیک است که با فشار خون، دیابت و کلسترول HDL پایین تعامل دارد. شناخت و مدیریت این عوامل خطر می‌تواند به اولویت‌بندی درمان، پیشگیری از عوارض جدی و افزایش طول عمر بیماران کمک کند.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟
ارسال دیدگاه