صحبت کردن در خواب یا «سومنیلکوییا» یکی از اختلالات خواب شایع است که به صورت پاراسومنیا طبقه‌بندی می‌شود. در این حالت فرد به طور ناخودآگاه در هنگام خواب صحبت می‌کند و معمولاً از محتوای گفته‌های خود بی‌خبر است. این پدیده در بسیاری از افراد، به ویژه کودکان و نوجوانان، دیده می‌شود و تقریباً دو سوم بزرگسالان حداقل یک بار در طول زندگی آن را تجربه کرده‌اند. اگرچه غالباً بی‌ضرر است، اما در برخی موارد می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات روانی، استرس مزمن یا اختلالات خواب دیگر باشد.
صحبت کردن در خواب می‌تواند در هر مرحله‌ای از چرخه خواب رخ دهد و محتوای آن اغلب نامفهوم، مبهم یا متناقض است. در برخی موارد، افراد ممکن است فریاد بزنند، بخندند یا حتی الفاظ توهین‌آمیز به زبان بیاورند. معمولاً مدت زمان این دوره‌ها کوتاه است و فرد پس از بیداری هیچ خاطره‌ای از صحبت کردن خود ندارد، مگر اینکه اطرافیان آن را بشنوند.
دلایل و عوامل موثر بر صحبت کردن در خواب
صحبت کردن در خواب معمولاً دلیل مشخص و واحدی ندارد، اما مطالعات نشان می‌دهند که ترکیبی از عوامل روانی و فیزیولوژیکی می‌تواند منجر به بروز آن شود. افراد مبتلا به اختلالات دیگر خواب مانند راه رفتن در خواب، کابوس‌های شبانه یا پاراسومنیاهای دیگر، بیشتر در معرض صحبت کردن در خواب هستند. همچنین، استرس مزمن، اضطراب، کمبود خواب، مصرف برخی داروها و حتی تب می‌تواند این وضعیت را تشدید کند. ژنتیک نیز نقش مهمی دارد و افرادی که والدین یا خواهر و برادری با سابقه صحبت کردن در خواب دارند، بیشتر احتمال دارد این اختلال را تجربه کنند.
اثرات صحبت کردن در خواب بر زندگی روزمره
گرچه صحبت کردن در خواب معمولاً خطری برای سلامتی فرد ندارد، اما می‌تواند کیفیت خواب را کاهش دهد و برای همسر یا اعضای خانواده آزاردهنده باشد. بیداری‌های مکرر ناشی از صداهای شبانه می‌تواند به خستگی روزانه، کاهش تمرکز و افزایش استرس منجر شود. در موارد شدید، صحبت کردن در خواب ممکن است با حرکات شدید، تکان خوردن یا حتی افتادن از تخت همراه باشد که نیازمند بررسی دقیق توسط متخصص خواب است.
روش های پیشگیری و کاهش صحبت کردن در خواب
بهبود کیفیت خواب می‌تواند نقش مهمی در کاهش صحبت کردن در خواب داشته باشد. برخی راهکارهای مفید شامل موارد زیر هستند:
- ایجاد برنامه منظم برای خواب و بیداری و رعایت ساعت مشخص برای خواب شبانه
- فراهم کردن محیط خواب مناسب، شامل اتاق تاریک، ساکت و با دمای مطلوب
- محدود کردن مصرف کافئین، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و وعده‌های غذایی سنگین قبل از خواب
- ورزش منظم در طول روز، به ویژه فعالیت‌های هوازی که استرس را کاهش می‌دهند
- استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن، تنفس عمیق یا یوگا قبل از خواب
- استفاده از نویز سفید یا گوش‌گیر برای کاهش تاثیر صداها بر خواب همسر یا خود فرد
- در صورت تکرار شدید یا حرکات پرخطر، خوابیدن موقت در اتاق‌های جداگانه برای امنیت
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
اگر صحبت کردن در خواب با علائم شدید مانند تکان خوردن، افتادن از تخت، کابوس‌های شدید یا اختلال عملکرد روزانه همراه باشد، لازم است با یک متخصص خواب مشورت شود. پزشک ممکن است توصیه به انجام بررسی‌های خواب‌شناسی، کنترل استرس یا تغییر داروها کند. تشخیص دقیق به کاهش ریسک‌های احتمالی و بهبود کیفیت زندگی فرد کمک می‌کند.
جمع بندی
صحبت کردن در خواب یک اختلال نسبتاً شایع است که اغلب بی‌ضرر است، اما می‌تواند نشانه‌ای از استرس، اختلالات خواب دیگر یا مسائل روانی باشد. توجه به بهبود کیفیت خواب، رعایت سبک زندگی سالم و مدیریت استرس می‌تواند میزان وقوع آن را کاهش دهد. در موارد شدید یا همراه با علائم خطرناک، مشورت با متخصص خواب ضروری است تا سلامت فرد و آرامش خانواده حفظ شود.
این سبک راهکار محور به والدین و افراد کمک می‌کند تا ضمن درک بهتر علت‌های صحبت کردن در خواب، اقدامات عملی برای کاهش آن انجام دهند و محیط خواب سالم و ایمن‌تری ایجاد کنند.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟
ارسال دیدگاه