نوشابه‌های رژیمی سال‌ها به‌عنوان جایگزین سالم‌تری برای نوشیدنی‌های شیرین‌شده با قند معرفی شده‌اند. این نوشیدنی‌ها معمولاً به افرادی توصیه می‌شوند که قصد کاهش وزن دارند یا از خطر دیابت هراس دارند. اما یافته‌های تازه‌ی علمی، واقعیتی متفاوت را نشان می‌دهند. شواهد جدید نشان می‌دهند که نوشابه‌های رژیمی ممکن است بیش از آنچه فکر می‌کردیم، خطرناک باشند.
بررسی جدید علمی: افزایش خطر دیابت با نوشابه های شیرین شده مصنوعی
در یک مطالعه طولی بزرگ که بیش از ۱۳ سال به طول انجامید، محققان تأثیر مصرف منظم نوشابه‌های شیرین‌شده با شیرین‌کننده‌های مصنوعی را بر خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ بررسی کردند. آن‌ها دریافتند که فقط مصرف روزانه یک نوشابه رژیمی می‌تواند احتمال ابتلا به این بیماری را تا ۳۸ درصد افزایش دهد.
این مطالعه توسط دانشگاه مانش استرالیا انجام شده و شامل بیش از ۳۶ هزار فرد میانسال بود. داده‌های مربوط به سلامت، سبک زندگی و تغذیه شرکت‌کنندگان به‌دقت جمع‌آوری و تحلیل شد. جالب آنکه، خطر نوشابه‌های رژیمی حتی بیشتر از نوشیدنی‌های قندی گزارش شد.
آیا چاقی عامل اصلی دیابت است یا شیرین کننده های مصنوعی؟
در بررسی‌های اولیه، تصور می‌شد که چاقی ناشی از مصرف زیاد قند، عامل اصلی بروز دیابت است. اما وقتی تأثیر چاقی (شاخص توده بدنی و نسبت دور کمر به باسن) در نتایج در نظر گرفته شد، مشاهده شد که خطر نوشابه‌های رژیمی حتی با وجود کنترل وزن همچنان بالاست.
این یافته نشان می‌دهد که خطر اصلی در خودِ شیرین‌کننده‌های مصنوعی نهفته است. این مواد ممکن است از طریق برهم‌زدن تعادل باکتری‌های مفید روده، اختلال در متابولیسم قند یا تحریک اشتهای کاذب، نقش مهمی در بروز دیابت نوع ۲ ایفا کنند.
مکانیزم های احتمالی اثر منفی شیرین کننده های مصنوعی بر بدن
شیرین‌کننده‌های مصنوعی، برخلاف تصور عمومی، کاملاً بی‌ضرر نیستند. این مواد می‌توانند عملکرد طبیعی بدن را در کنترل قند خون مختل کنند. از جمله مهم‌ترین اثرات منفی احتمالی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برهم‌زدن تعادل باکتری‌های روده: بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که شیرین‌کننده‌هایی مانند ساخارین و سوکرالوز می‌توانند در مدت کوتاهی باعث تغییر در فلور میکروبی روده شوند. این تغییرات در نهایت منجر به عدم تحمل گلوکز و افزایش خطر دیابت می‌شود.
- اختلال در ترشح انسولین: برخی شیرین‌کننده‌ها مانند آسپارتام ممکن است موجب ترشح انسولین شوند، بدون اینکه قندی در بدن وجود داشته باشد. این امر به مرور زمان حساسیت به انسولین را کاهش می‌دهد.
- تغییر در تنظیم اشتها: بدن پس از دریافت طعم شیرین، انتظار دریافت کالری دارد. اما نبود قند واقعی، ممکن است تنظیم اشتها را مختل کند و منجر به پرخوری یا مصرف کالری اضافی از منابع دیگر شود.
نقش نوع شیرین کننده های مصنوعی در بروز خطر
شیرین‌کننده‌های مختلف، متابولیسم متفاوتی دارند. برخی از متداول‌ترین شیرین‌کننده‌های مصنوعی که در نوشابه‌های رژیمی استفاده می‌شوند عبارت‌اند از:
- سوکرالوز: به‌طور کامل جذب نمی‌شود و عمدتاً از طریق ادرار دفع می‌گردد، اما می‌تواند بر روده اثر بگذارد.
- آسپارتام: به‌سرعت در بدن متابولیزه می‌شود، اما ممکن است باعث تحریک ترشح انسولین شود.
- اسسولفام پتاسیم: پایدار و مقاوم به حرارت است، اما اثرات آن بر متابولیسم هنوز به‌طور کامل درک نشده است.
نوشابه رژیمی یا قندی؟ کدام یک خطرناک تر است؟
هرچند تصور بر این است که نوشابه‌های رژیمی جایگزین مناسبی برای کاهش مصرف قند هستند، اما شواهد جدید این فرضیه را زیر سؤال می‌برند. در این مطالعه، مصرف نوشابه‌های قندی خطر دیابت را ۲۳ درصد افزایش داد؛ این در حالی است که نوشابه‌های رژیمی تا ۳۸ درصد این خطر را بالا بردند.
این ارقام نشان می‌دهد که شیرین‌کننده‌های مصنوعی ممکن است پیامدهای متابولیکی شدیدتری نسبت به قند داشته باشند و نباید به‌عنوان گزینه‌ای بی‌خطر در نظر گرفته شوند.
نتیجه گیری
اگرچه نوشابه‌های رژیمی برای کاهش وزن یا کنترل قند خون توصیه می‌شوند، اما شواهد علمی جدید نشان می‌دهند که این نوشیدنی‌ها ممکن است خطرناک‌تر از آن چیزی باشند که تاکنون تصور می‌کردیم. مصرف روزانه حتی یک قوطی نوشابه رژیمی می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را به‌شدت افزایش دهد.
با توجه به این یافته‌ها، بهتر است از مصرف مداوم نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شیرین‌کننده‌های مصنوعی خودداری کنید و به‌جای آن، نوشیدنی‌های سالم‌تر و طبیعی‌تر را در برنامه غذایی روزانه بگنجانید. در نهایت، حفظ تعادل در رژیم غذایی و داشتن سبک زندگی سالم، مهم‌ترین راهکار برای پیشگیری از دیابت و سایر بیماری‌های متابولیک است.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟
ارسال دیدگاه