تحقیقات جدید نشان میدهد که داروهای خوابآور مانند زولپیدم (آمبین) ممکن است عملکرد طبیعی سیستم پاکسازی مغز، معروف به سیستم گلیمفاتیک، را مختل کنند. این سیستم وظیفهی دفع پروتئینهای مضر و مواد زائد از مغز را بر عهده دارد که تجمع آنها با افزایش خطر بیماریهایی نظیر آلزایمر مرتبط است.
نقش سیستم گلیمفاتیک در سلامت مغز
سیستم گلیمفاتیک، که در سال ۲۰۱۲ توسط مایکن ندرگارد کشف شد، شبیه به سیستم لنفاوی است و برای دفع مواد زائد از مغز به سلولهای گلیال متکی است. این سیستم در طول خواب فعال میشود و با کمک نوراپینفرین (یکی از انتقالدهندههای عصبی مغز) به پاکسازی مواد مضر میپردازد. نوراپینفرین با ایجاد انقباضها و گشادشدنهای ریتمیک در شریانهای مغزی، جریان گلیمفاتیک را به حرکت درمیآورد.
تأثیر قرصهای خواب بر سیستم گلیمفاتیک
مطالعهای بر روی موشها نشان داد که زولپیدم میتواند آزادسازی نوراپینفرین و عملکرد سیستم گلیمفاتیک را کاهش دهد. در موشهایی که این دارو را مصرف کردند، سطح نوراپینفرین ۵۰ درصد کمتر از حالت عادی بود. این یافتهها نشان میدهند که داروهای خوابآور ممکن است توانایی مغز برای پاکسازی خود را مختل کرده و در بلندمدت خطر ابتلا به بیماریهای عصبی را افزایش دهند.
آیا همهی داروهای خوابآور مضر هستند؟
نتایج تحقیق نشان میدهد که تأثیر مخرب بر سیستم گلیمفاتیک تنها مختص به زولپیدم نیست. بسیاری از داروهایی که بر نوراپینفرین تأثیر میگذارند، از جمله SNRIها (داروهای ضدافسردگی)، ممکن است به طور ناخواسته در عملکرد این سیستم اختلال ایجاد کنند.
راهکارهای آینده برای داروهای خوابآور
دانشمندان پیشنهاد میکنند که در آینده، داروهایی طراحی شوند که نه تنها به بهبود خواب کمک کنند، بلکه از سیستم گلیمفاتیک نیز حمایت کنند. این داروها باید به گونهای عمل کنند که نوسانات نوراپینفرین را حفظ کرده و فرآیند طبیعی پاکسازی مغز را تقویت کنند.
نتیجهگیری
مصرف قرصهای خواب میتواند بر کیفیت خواب و عملکرد مغز تأثیر منفی بگذارد. انتخاب سبک زندگی سالم، مدیریت استرس، و مشاوره با پزشک برای یافتن بهترین راهکارهای بهبود خواب، میتواند از وابستگی به داروهای خوابآور جلوگیری کند و سلامت مغز را در طولانیمدت تضمین نماید.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟
ارسال دیدگاه